ZŁE DZIAŁANIE LBA

Niezbyt często przy stosowaniu LBA pojawiają się również działania niepożądane ze strony oun. Obejmują one koszmarne sny lub zmory nocne, wzrokowe halucynacje i omamy tak niejednokrotnie żywe, że chorzy są nimi przerażeni [323], Objawy te są rzadsze przy zażywaniu propranololu i timololu, niż alprenololu i pindololu [709]. Pełne psychozy, depresje i zespoły organiczne mózgu opisano przy podawaniu propranololu [40, 1030], chociaż są one rzadsze, niż przy stosowaniu innych leków przeciw- adrenergicznych. Interesujące jest pojawienie się objawów niepożądanych ze strony oun przy miejscowym podawaniu timololu do oka [689],

Z punktu widzenia częstości i nasilenia działania niepożądanego LBA można uszeregować następująco:

– 1) wystąpienie zespołu oczno-śluzówkowo-skórnego,

– 2) wyzwolenie stanów niewydolności krążenia,

– 3) stany zatrzymania krążenia prowadzące do śmierci klinicznej,

– 4) nasilenie objawów bronchospastycznych,

– 5) zespoły ostrej hipotensji,

– 6) rzadkoskurcze,

– 7) zimne kończyny, fenomen Raynauda,

– 8) dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego w postaci nudności, wymiotów, biegunki,

– 9) żółtaczki,

– 10) uczucie zmęczenia,

– 11) plamice (z prawidłową liczbą płytek),

– 12) drżenia i bóle mięśni, zaburzenia czucia,

– 13) impotencje.

DZIAŁANIE KARDIODEPRESYJNE LBA A RYZYKO NIEWYDOLNOŚCI KRĄŻENIA

Epstein i wsp. [290] twierdzą, że nie ma udokumentowanych danych co do wewnątrzkomórkowego umiejscowienia czynnika odpowiedzialnego za działanie amin katecholowych na kurczliwość serca. W obecnym stanie wiedzy nie jest jasne, w jakim stopniu uczynnienie cyklazy adenylowej jest przyczynowo związane ze zwiększeniem kurczliwości serca. Wykazano m.in., że glukagon i trijodotyronina zwiększają, podobnie jak aminy katecholowe, kurczliwość serca, aktywując jednocześnie cyklazę adeny- lową. Jednak LBA nie hamują ani aktywacji cyklazy adenylowej, wywołanej przez oba hormony, ani ich dodatniego działania inotropowego (p. str. 75).

Sprzężenie procesów pobudzenia elektrycznego i skurczu mechanicznego mięśnia sercowego odbywa się za pośrednictwem zmian wewnątrzkomórkowego stężenia jonów Ca2+ [735]. Elektryczna depolaryzacja zwiększa zawartość wewnątrzkomórkowych jonów Ca2+ z 10-7 do 10-s mola, a zmiany te wywołują interakcję między miozyną a aktyną, co zapoczątkowuje skurcz. Chociaż jony Ca2+ wnikają podczas depolaryzacji ze środowiska zewnątrzkomórkowego, to jednak czas potrzebny, aby zostały one przetransportowane na miejsce aktyny, jest dłuższy niż czas upływający między pobudzeniem a skurczem. Postuluje się więc, że aktywatorem aparatu skurczowego muszą być wewnątrzkomórkowe źródła jonów Ca2+. Podczas elektrycznego pobudzenia jony Ca2+ uwalniane są z siateczki sarkoplazmatycznej, która znajduje się w sąsiedztwie połączeń miozyny i aktyny. W tym samym czasie jony Ca2+ przenikają z przestrzeni poza- komórkowej do komórki, osiągając krytyczne stężenie około 10-5 mol.