Category Lekarze

Stale zatrzymanie miesiączki występuje także wskutek zniszczenia jajników w toku rozmaitych patologicznych procesów (raki lub mięsaki obu jajników), jakkolwiek nawet w daleko posuniętych zmianach nowotworowych pewne cząstki utkania jajnikowego pozostają nienaruszone i w obrębie nich dojrzewają pęcherzyki Graafa. To samo można powiedzieć o ciężkich zmianach zapalnych prowadzących do zropienia żeńskich gruczołów płciowych, które jednak rzadko kiedy niszczą cały gruczoł (gruźlica, promicnica). Brak miesiączki tłumaczy się w tych przypadkach częściej zatrzymaniem cyklu miesięcznego wskutek znacznego osłabienia ustroju w przebiegu chorobowej sprawy niż zniszczeniem jajników.

W. Withering opisując w swej słynnej pracy, ogłoszonej w 1785 r. [1, 31] wyniki leczenia naparstnicą napisał: „Im bardziej uświadamiam sobie wielką siłę tkwiącą w tej roślinie, tym bardziej rozumiem potrzebę możliwie dokładnego odmierzania dawki”. Stwierdził także, iż „oddziałuje ona na czynność serca w zakresie nie spotykanym przy innych lekach i działanie to może wywołać zbawienne skutki”. W ciągu prawie 200 lat od tej publikacji dokonał się ogromny postęp w dziedzinie wiedzy o naparstnicy poznano bliżej mechanizm jej działania oraz opracowano zasady stosowania naparstnicy w różnych stanach klinicznych. Jest swego rodzaju paradoksem, iż równocześnie z tym postępem nie zmniejszył się prawdopodobnie odsetek działań niepożądanych naparstnicy. Obecnie są one lepiej poznane, wzrosły też niepomiernie możliwości wczesnego wykrywania i leczenia zatruć naparstnicą. Mimo to, stosując ten niezastąpiony lek, często przekracza się trudno uchwytną i płynną granicę, i dlatego w praktyce klinicznej często zdarzają się zatrucia naparstnicą.

Pierwszym syntetycznie wyprodukowanym glikokortykosteroidem był kortyzon, uzyskany w 1948 r. i użyty najpierw w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów. W ten sposób rozpoczął się okres kortykoterapii. Wkrótce zauważono, że długotrwale stosowanie dużych dawek kortyzonu wywołuje powstawanie obrzęków, ze względu na skłonność do zatrzymywania jonów Na+. W latach następnych z syntetyzowano wiele nowych preparatów kortykosteroidowych, o nasilonym działaniu przeciwzapalnym i przeciwuczuleniowym i znacznie ograniczonym wpływie na gospodarkę wodno-mineralną. Uzyskano je wprowadzając modyfikacje w budowie cząsteczki kortyzolu, w postaci dodatkowego nienasyconego wiązania A.1″2 w pierścieniu A oraz dołączenie grup bocznych: np. metylowej w pozycji 6 albo 16, hydroksylowej przy C-16 łub wreszcie atomu fluoru przy C-9 zmiany te opóźniają rozpad steroidu i nasilają wiązanie z receptorem komórkowym. Zdolność do wiązania z receptorem minerało- kortykosteroidowym wykazują wszystkie syntetyczne glikokortykoste- roidy, jednak większość z nich – w tak słabym stopniu, że nie ma to istotnego znaczenia klinicznego. Przyjmując stosunek aktywności mine- ralokortykosteroidowej do glikokortykosteroidowej kortyzolu jako równy 1,0, oceniono, że dla prednizonu wskaźnik ten wynosi 0,76, dla beta- metazonu – 0,63, dla deksametazonu 0,2, natomiast dla aldosteronu – 89.

Różnorodność spraw chorobowych macicy lub tkanek sąsiednich sprawia, że spowodowane przez nie zmiany jej położenia mogą nie tylko występować w rozmaitej postaci, ale i łączyć się z sobą. Czynniki wywołujące je są przejawem zarówno wad wrodzonych, jak i schorzeń nabytych. Usunięcie ich decyduje o usunięciu przemieszczenia.

Do przerostu ścian pochwy dochodzi często w przypadkach całkowitego wypadnięcia macicy, które powoduje i wynicowanie się pochwy. Zgrubiałe ściany stanowią pewną przeszkodę przy próbach odprowadzenia macicy do prawidłowego położenia. Przerost ścian pochwy ulega jednak zwykle zmniejszeniu się, gdy tylko macica znajdzie się w warunkach normalnych.

Ta postać ograniczonego i przewlekłego zapalenia otrzewnej zdarza się głównie w części pokrywającej wiązki łącznotkankowe tylnego przymacicza, może się jednak rozszerzać także i na krezkę zagięcia biodrowego kiszki grubej, jelita ślepego, ramienia wstępującego kiszki grubej, a nawet wyrostka robaczkowego. Byłby to przykład występowania zapalenia tylnego przymacicza, wespół z zapaleniem sąsiadującej z nim otrzewnej. Tego rodzaju ograniczone, przewlekłe zapalenie tkanki łącznej miedniczej doprowadza do zwężenia światła biegnących przez nie naczyń krwionośnych i chłonnych, do ucisku na nerwy, a czasem i na moczowód. Następstwa bywają poważniejsze niż po zapaleniu ropnym.

Rozlane przewlekłe zapalenie zanikowe przymacicza (parametritis chronica atrophicans diffusa) polega początkowo na wystąpieniu bliznowatych pasm i wysepek, głównie u podstawy więzadła szerokiego, szybko jednak przenosi się na części sąsiednie i w końcu zajmuje także górne odcinki tego więzadła wypełnione tkanką wiotką.

Niezbyt często przy stosowaniu LBA pojawiają się również działania niepożądane ze strony oun. Obejmują one koszmarne sny lub zmory nocne, wzrokowe halucynacje i omamy tak niejednokrotnie żywe, że chorzy są nimi przerażeni [323], Objawy te są rzadsze przy zażywaniu propranololu i timololu, niż alprenololu i pindololu [709]. Pełne psychozy, depresje i zespoły organiczne mózgu opisano przy podawaniu propranololu [40, 1030], chociaż są one rzadsze, niż przy stosowaniu innych leków przeciw- adrenergicznych. Interesujące jest pojawienie się objawów niepożądanych ze strony oun przy miejscowym podawaniu timololu do oka [689],

Drobne tętniczki biegnące ku macicy w więzadłach obłych nie mają większego znaczenia. Tętnica maciczna (art. uterina) jest odgałęzieniem tętnicy biodrowej wewnętrznej (art. iliaca interna ml hipogastrica). Przebiega ona między blaszkami więzadła szerokiego krzyżując się z moczowodem i dzieli się tuż przed osiągnięciem nad- pochwowej części szyjki macicy na dwa ramiona. Jedno z nich zaopatruje dolną część szyjki macicy i górny odcinek pochwy. Drugie, większe, zwraca się ku górze i przebiega wzdłuż krawędzi macicy zaopatrując przede wszystkim jej trzon, ale także i górną część szyjki. W okolicy przyczepu jajowodu do rogu macicy tętnica dzieli się na trzy odgałęzienia końcowe, z których jedno zdąża do dna macicy drugie biegnie przez krezkę jajowodu do trąbki, a trzecie do jajnika. Odgałęzienie jajnikowe tworzy połączenia z końcowymi gałązkami tętnicy jajnikowej (ryc. 24). Pomiędzy naczyniami obu stron macicy istnieją również połączenia.

Rozpoznawanie ciąży jajowodowej. Ponieważ ciąży pozamacicznej towarzyszy szereg domyślnych objawów ciąży, które występują również we wczesnych miesiącach ciąży wewnątrzmacicznej, rozpoznanie opierać się może, niezależnie od stwierdzenia ich, wyłącznie prawie na wykazaniu guza, który mógłby odpowiadać ciąży trąbkowej. Pewne szczegóły zebrane podczas wywiadów mogłyby już nasuwać podejrzenie co do możliwości rozwoju ciąży pozamacicznej. Stwierdzenie dłuższej niepłodności, zwłaszcza u wicloródek, przebyte dawniej poronienia oraz zapalenia wewnętrznych części rodnych, zatrzymanie się lub wystąpienie skąpszej miesiączki muszą być wzięte po rozwagę, jeśli badanie ginekologiczne wykaże istnienie zgrubienia jajowodu.

Po odstawieniu chlorochiny złogi rogówkowe znikają w ciągu kilku tygodni. Ich obecność nie jest więc przeciwwskazaniem do stosowania leku [8, 24, 42, 51].

Stężenie testosteronu, folitropiny i lutropiny u chorych na nowotwór gruczołu krokowego, leczonych estrogenami, zmniejszają się do siódmego dnia leczenia hormonami żeńskimi, natomiast stężenie prolaktyny po tygodniu wyraźnie się zwiększa. Przedstawiona właściwość prolaktyny oraz jej duże stężenie u chorych leczonych hormonami żeńskimi nakazuje wyeliminowanie tego hormonu z surowicy krwi.

– Gruczolistość śródmaciczna powstaje:

– 1)albo przez rozrost śluzówki „per continuitatem“

– 2)albo też przez wszczepienie cząstki śluzówki wszczepieniu ulega najłatwiej śluzówka części śródściennej macicy (pars interstitialis) t możliwe jest jednak również przeniesienie strzępków czynnej śluzówki wprost z macicy, np. przy zabiegach operacyjnych

– Wskazania do stosowania gonadoliberyny lub jej analogów stanowią:

– 1) diagnostyka układu podwzgórze-przysadka-gonady,

Bogdanikowa [2] do najistotniejszych powikłań zalicza agranulocytc- zę, którą obserwowali także inni autorzy [16, 21].

Smosarska i Górska [20] na 43 osoby leczone preparatem Decaris z powodu nawracających aft obserwowały powikłania u 3 osób. Po 8 tygodniach leczenia i zażyciu w sumie 16 tabletek leku wystąpiła u pewnej pielęgniarki ostra reakcja alergiczno-toksyczna o charakterze rumienia wysiękowego wielopostaciowego. Natomiast u 24-)etniego lekarza już po zażyciu 1 tabletki wystąpił ból i zawroty głowy oraz stan podgorączkowy. Po 10 dniach, po ponownym przyjęciu 1 tabletki leku, po 4 h wystąpiła temp. 38°C, ból i zawroty głowy, bóle stawów, stan zapalny błony śluzowej jamy ustnej z licznymi aftami oraz erythema nodosum na przedniej powierzchni podudzi. Przypadek trzeci dotyczył 24-letniego studenta leczonego z powodu głębokiego owrzodzenia na luku podniebien- nym, które odpowiadało afcie Suttona. Po 2 tygodniach leczenia lewami- zolem owrzodzenie uległo wygojeniu. Natomiast po przyjęciu w trzecim tygodniu leczenia siódmej kolejnej tabletki wystąpiła temp. 38°C, dreszcze, bóle głowy przy utrzymujących się nadal aftach Suttona, W tej sytuacji zaprzestano leczenia preparatem Decaris. _