Wykrycie hormonów płciowych, wyodrębnienie ich w stanic czystym, oznaczenie ich budowy strukturalnej i fizjologicznego działania oraz stwierdzenie faktu, że gruczoły dokrewne stanowią grupę narządów ściśle ze sobą związanych, dały lekarzowi praktykowi nowy sposób leczenia polegający na usuwaniu zaburzeń w równowadze hormonalnej, których następstwem jest szereg chorób i dolegliwości w obrębie kobiecego układu rodnego.
Już od wielu lat rozróżniamy dwa rodzaje, a raczej dwie grupy hormonów jajnikowych: hormony ruj opędne (estrogeny) i hormon ciałka żółtego (progesteron, luteosteron). Pierwotnie mówiono o jednym hormonie rujowym i nazywano go również hormonem pęcherzykowym (estron), gdyż wykryto go najpierw w pęcherzyku Graafa. W miarę późniejszych doświadczeń wiadomości nasze o ciałach rujopędnych ustroju narastały stosunkowo szybko, tak że dzisiaj lepiej mówić o hormonach lub ciałach rujopędnych, niż używać przestarzałej, wspólnej nazwy hormonu „pęcherzykowego“. Okazało się bowiem, że estron, hormon rujowy wykryty przez Allena i Bulenandta, jest właściwie tylko pochodną istotnego hormonu wytwarzanego w pęcherzyku Graafa, czyli tzw. alfa-estradiolu, i że w pęcherzyku Graafa znajduje się on tylko w niewielkiej ilości. Gdybyśmy zatem starali się utrzymać dawną nazwę hormonu pęcherzykowego, należałoby nią określać nie estron, lecz alfa-estradiol, główny rujopędny hormon kobiecego jajnika.
Najważniejsze, znane dziś ciała rujopędne, a mianowicie alfa- i beta-estradiole, estron i estriol są nienasyconymi pochodnymi estranu (C18II30) i należą do grupy sterydów, pochodnych fenantrenu, ściśle biorąc cyklopentanoperhydrofenantrenu (ryc.44).
Najsilniej działającym i głównym hormonem rujopędnym jajnika kobiety jest alfa-estradiol, który znajduje się również w pewnej ilości w moczu ciężarnych kobiet i w łożysku.
Leave a reply