Zmiany patologiczne w zapaleniu stawów

Anatomia patologiczna. Zmiany patologiczne obejmują przede wszystkiem tkankę łączną narządu ruchu. W proces chorobowy wciągnięte są błona maziowa, torebka stawowa, mięśnie, ścięgna i wiązadła okołostawowe. Na wstępie błona maziowa pod wpływem tworzenia się nacieku i ognisk martwicy włóknikowatej ulega pogrubieniu i tworzą się kosmki. We wnętrzu stawu gromadzi się niezbyt obfity wysięk z limfocytami. Zmianom ulega także torebka stawowa i tkanka okołostawowa. Chrząstkę stawową niszczy błona maziowa i nowo wytworzona tkanka włóknista oraz ziarnina wytwarzająca się od strony szpiku. Do zniszczenia chrząstki przyczyniają się jeszcze zaburzenia odżywiania i chemiczne zmiany mazi stawowej. Zmianom w stawach towarzyszy zapalenie kaletek i otoczek ścięgnistych. Podobne zmiany powstają również w ścięgnach. W późniejszych okresach wszystko to doprowadza do zrostów i unieruchomienia stawów. Stan zapalny kości powoduje odwapnienie i rozrzedzenie beleczek kostnych, a proces wytwórczy prowadzi do powstania wyrośli kostnych.

Objawy kliniczne. Pierwotnie przewlekłe zapalenie stawów zaczyna się ostro wysoką ciepłotą ciała, bolesnością i obrzękiem stawów przypominając chorobę reumatyczną. W innych przypadkach choroba rozwija się wolno. Występuje osłabienie, bóle mięśni, brak łaknienia, stany podgorączkowe, obrzęk i zaczerwienienie stawów. W przebiegu choroby występują niekiedy samoistnie okresy poprawy i spokoju. Proces chorobowy atakuje najczęściej symetryczne stawy kolanowe, łokciowe, nadgarstkowe, skokowe i paliczkowe (ryc. 184). Ulubionym miejscem są też stawy szyjnego odcinka kręgosłupa. Z biegiem czasu wykształcają się zniekształcenia stawów. Do zmian stawowych dołączają się wcześnie zaniki mięśni i przykurcze. Zaniki mięśni są wynikiem zmian chorobowych w samych mięśniach. W obrazie radiologicznym widoczne są rozrzedzenia kości. Zmianom w narządzie ruchu towarzyszyć może wysiękowe zapalenie osierdzia. Zajęcie innych warstw serca nie jest charakterystyczne dla pierwotnie przewlekłego zapalenia stawów. Na skórze pojawiają się wykwity i guzki skórne. Czasami występuje zapa-lenie tęczówki, rogówki i spojówek. We krwi stwierdza się niedokrwistość niedobarwliwą, przyspieszenie -opadania krwinek czerwonych, zwiększenie krwinek wielojądrzastych, zwiększenie globulin i podwyższenie poziomu antystreptolizyn, ale nie tak duże jak w chorobie reumatycznej. Narastają znacznie mukoproteiny.